Tháng 1/1941 lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc – Hồ Chí Minh trở về nước sau 30 năm bôn ba tìm đường cứu nước ở hải ngoại, rồi trực tiếp lãnh đạo phong trào cách mạng Việt Nam. Thời gian đầu, Người sống tại hang Cốc Bó thuộc thôn Pắc Bó, xã Trường Hà, huyện Hà Quảng, tỉnh Cao Bằng. Sau đó, Người lại chuyển đến thôn Khuổi Nậm, lúc này Người tranh thủ tổ chức cho cán bộ viết tài liệu tuyên truyền, huấn luyện cách đánh du kích và sáng lập báo Việt Nam Độc lập…
Thắng lợi của cách mạng tháng Tám năm 1945 đánh dấu một bước ngoặt lịch sử giành độc lập của dân tộc ta là chủ đề xuyên suốt nội dung cuốn sách. Cuốn sách được bố cục, diễn giải từng giai đoạn, từng thời kỳ khá rõ ràng để độc giả theo dõi trọn vẹn nội dung, mới thấy được những công sức to lớn của tác giả đã dày công thực hiện.
Đọc lời giới thiệu của nhà sử học Dương Trung Quốc dành cho tập sách, đến lời nói đầu của tác giả đã khơi lên cho chúng ta cảm giác khá hào hứng để tìm hiểu về nội dung trong cuốn sách. Tổng quan cuốn sách gồm có: Chương mở đầu – nêu quá trình vận động cách mạng tại các tỉnh ven biển Nam Trung kỳ trước khi chiến tranh thế giới thứ hai bùm nổ. Đó là các phòng trào cách mạng trước năm 1930; sơ lược về điều kiện địa lý, nhân văn và chính sách thống trị của thực dân Pháp và Nam Triều. Các phong trào yêu nước chống Pháp trước năm 1930, cho đến phong trào đấu tranh cách mạng dưới sự lãnh đạo của Đảng bộ Đảng Cộng sản Việt Nam. Sự kiện các Đảng bộ Đảng cộng sản Việt Nam ra đời làm nền tảng cho phong trào đấu tranh cách mạng từ năm 1939 đến 1939. Chương 1 – Viết về những chuyển hướng đấu tranh để chuẩn bị đón thời cơ khởi nghĩa, Trung ương Đảng Cộng sản Đông Dương chỉ thị các Đảng bộ chuyển hướng hoạt động. Đánh giá tình hình chính trị trong nước và các tỉnh ven biển Nam Trung kỳ. Sau đó, là những chỉ đạo chiến lược của Đảng và quá trình khôi phục cơ sở cách mạng, chuyển hướng hoạt động của các Đảng bộ sau các đợt khủng bố của địch. Chương 2 – thuật lại cao trào cách mạng trước và trong tổng khởi nghĩa, nhất là tình hình chính trị tại các tỉnh sau khi Nhật hất cẳng Pháp khỏi Đông Dương. Cuộc khởi nghĩa từng phận tại Ba Tơ (Quảng Ngãi) là sự kiện lịch sử đánh dấu quan trọng của cách mạng nước ta bấy giờ khi đất nước bước vào thời kỳ “tiền khởi nghĩa”. Sau khi phát xít Nhật đầu hàng đồng minh, Trung ương Đảng Cộng sản Đông Dương quyết định lãnh đạo toàn dân tổng khởi nghĩa trong cả nước nói chung và các tỉnh Khánh Hòa, Quảng Ngãi, Quảng Nam, Đà Nẵng, Ninh Thuận, Bình Định, Phú Yên, Bình nói riêng. Chương 3: Nhận xét chung về cách mạng tháng Tám tại các tỉnh ven biển Nam Trung bộ. Đánh giá về vai trò của các Đảng bộ trong quá trình lãnh đạo cuộc cách mạng tháng Tám tại các địa phương. Tính chủ động của các đảng bộ trong quá trình chuẩn bị và chớp lấy thời cơ khởi nghĩa. Sự ứng biến linh hoạt trong lúc khởi nghĩa, những ý nghĩa và thắng lợi của cuộc cách mạng.
Cuốn sách Cách mạng tháng Tám tại các tỉnh ven biển Nam Trung bộ của Tiến sĩ Ngô Văn Minh do Nxb Đà Nẵng phát hành năm 2005 là tài liệu vô cùng quý giá để giúp độc giả tìm đọc, nghiên cứu lịch sử Đảng trong giai đoạn trước và sau khi đất nước ta hoàn toàn dành được độc lập dân tộc. Trong đó, vai trò của Đảng bộ và nhân dân các tỉnh Nam Trung bộ là rất lớn trong sự nghiệp cách mạng của cả nước.
Thư viện Tổng hợp trân trọng giới thiệu cuốn sách đến với độc giả.
Văn Nhân
