Sau khi sắp xếp các đơn vị hành chính cấp xã, phường tỉnh Quảng Ngãi hiện có 96 đơn vị hành chính, gồm 86 xã, 9 phường và 1 đặc khu. Việc điều chỉnh này không chỉ mở rộng quy mô quản lý, phục vụ người dân mà còn đặt ra yêu cầu mới đối với các thiết chế văn hóa ở cơ sở. Trong bối cảnh đó, hệ thống thư viện công cộng cần nhanh chóng thích ứng để đáp ứng tốt hơn nhu cầu thông tin ngày càng đa dạng của cộng đồng.
Thư viện Tổng hợp tỉnh Quảng Ngãi tại cơ sở 1 số 103 Hùng Vương, phường Cẩm Thành hiện đang quản lý nguồn tài nguyên thông tin phong phú với hơn 230.000 bản sách in, khoảng 1,5 triệu tài liệu điện tử và trên 50 loại báo, tạp chí định kỳ; cơ sở 2 tại 17B Trương Hán Siêu, phường Đắk Cấm có 184.000 bản sách, 13.560 cuốn báo, tạp chí đóng tập. Nguồn tài liệu đa dạng về lĩnh vực như khoa học, kinh tế, lịch sử, văn hóa, nghệ thuật, ngoại ngữ, tôn giáo, kỹ năng sống… đã và đang phục vụ hiệu quả nhu cầu học tập, nghiên cứu và giải trí của đông đảo bạn đọc trong tỉnh.
Cùng với sự phát triển của xã hội, nhu cầu thông tin của người dân ngày càng đa dạng, cụ thể và gắn với đời sống thực tế. Bên cạnh việc đọc sách, người dùng tin còn mong muốn được hỗ trợ tra cứu thông tin về sản xuất nông nghiệp, việc làm, chăm sóc sức khỏe, pháp luật cơ bản và kỹ năng sống. Đặc biệt, trong bối cảnh chuyển đổi số, nhu cầu tiếp cận tài nguyên điện tử và sử dụng các dịch vụ thư viện trực tuyến ngày càng rõ nét.

Phục vụ bạn đọc tại phòng đọc Thư viện Tổng hợp tỉnh Quảng Ngãi
Trước thực tế đó, thư viện cần đổi mới cách tiếp cận phục vụ, chuyển từ hình thức bị động sang chủ động, lấy người dùng tin làm trung tâm. Việc thường xuyên khảo sát nhu cầu, tiếp nhận phản hồi của bạn đọc sẽ giúp thư viện xây dựng các dịch vụ phù hợp với từng nhóm đối tượng như học sinh, sinh viên, người cao tuổi, người khuyết tật hay đồng bào dân tộc thiểu số. Cách làm này không chỉ nâng cao chất lượng phục vụ mà còn góp phần thu hút và mở rộng lượng bạn đọc.
Ứng dụng công nghệ số được xem là giải pháp quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả hoạt động thư viện. Thư viện cần tiếp tục đẩy mạnh xây dựng thư viện số, phát triển cơ sở dữ liệu trực tuyến, công cụ tra cứu thuận tiện và các hình thức phục vụ từ xa. Nhờ đó, người dùng tin có thể tiếp cận tài nguyên thư viện mọi lúc, mọi nơi, phù hợp với xu hướng học tập và làm việc hiện đại.
Bên cạnh công nghệ, yếu tố con người giữ vai trò then chốt. Đội ngũ cán bộ thư viện cần thường xuyên được bồi dưỡng về chuyên môn, kỹ năng giao tiếp và khả năng ứng dụng công nghệ thông tin. Mỗi cán bộ thư viện không chỉ là người phục vụ mà còn là người đồng hành, hỗ trợ bạn đọc trong việc tìm kiếm, khai thác và sử dụng thông tin hiệu quả.

Khai mạc Thiếu nhi Quảng Ngãi vui hè năm 2025
Không gian thư viện cũng cần được quan tâm đầu tư theo hướng thân thiện, linh hoạt và đa chức năng. Các khu vực đọc mở, không gian học nhóm, góc sinh hoạt cộng đồng hay khu vực dành riêng cho thiếu nhi và người cao tuổi sẽ góp phần tạo nên môi trường gần gũi, khuyến khích người dân đến với thư viện và hình thành thói quen đọc sách.
Bên cạnh đó, việc tăng cường gắn kết với cộng đồng thông qua các hoạt động truyền thông, phục vụ lưu động, tổ chức giới thiệu sách, tọa đàm, triển lãm chuyên đề sẽ giúp thư viện lan tỏa giá trị tri thức, khẳng định vai trò là trung tâm văn hóa và thông tin của địa phương.

Phục vụ sách lưu động về các trường học trên địa bàn tỉnh
Nâng cao chất lượng phục vụ bạn đọc tại thư viện công cộng trong bối cảnh sắp xếp đơn vị hành chính không thể là nỗ lực riêng lẻ. Đây là quá trình cần sự quan tâm, đầu tư và phối hợp đồng bộ của các cấp, các ngành. Khi được đặt đúng vị trí là thiết chế văn hóa quan trọng của địa phương, thư viện sẽ phát huy tốt vai trò phục vụ cộng đồng, góp phần xây dựng xã hội học tập và nâng cao đời sống văn hóa tinh thần của nhân dân.
Tuyết Ngân
