Thơ Xuân Diệu thể hiện tình yêu thiên nhiên, cuộc sống, niềm khao khát giao cảm mãnh liệt với đời, mong muốn khám phá những vẻ đẹp kì diệu của trần thế để hưởng thụ, đắm chìm trong nó.
Xuân Diệu – Một tâm hồn thơ thiết tha, cháy bỏng, một tình nhân say đắm nồng nàn, “một nhà thơ mới nhất trong các nhà thơ mới” (thi nhân Việt Nam). Đọc Xuân Diệu, ta bắt gặp một tâm hồn yêu cuộc sống, yêu con người đến say mê cuồng nhiệt. Ông luôn khát khao được giao hòa, được mở rộng lòng ra với cuộc đời và cũng mong nhận được sự đáp ứng của mọi tâm hồn, của thiên nhiên, của trời đất trong cuộc sống đáng yêu này. Niềm mong ước tha thiết và chân thành đó là tư tưởng nổi bật chi phối toàn bộ các sáng tác của ông. Nhận định về sáng tác của Xuân Diệu, nhà nghiên cứu Nguyễn Đăng Mạnh đã khẳng định:
“Nhìn một cách tổng quát toàn bộ sự nghiệp văn học của Xuân Diệu, thấy có một tư tưởng chi phối tất cả, ấy là một niềm khao khát giao cảm với đời – cuộc đời hiểu theo nghĩa chân thật và trần thế nhất”
Thật vậy! Nếu cùng thời tác giả, Thế Lữ muốn thoát, lên cõi tiên, Huy Cận giãi nỗi sầu của mình lên cỏ cây, sông nước, Vũ Hoàng Chương tìm đến với thơ say để quên thực tại chán chường, thì Xuân Diệu rất nhập thế. ông luôn gắn bó, quyến luyến với cuộc sống, với cảnh và người nơi trần thế này:
Ta ôm bó cánh tay ta làm rắn
Làm dây da quấn quýt cả mình xuân
Không muốn đi mãi mãi ở vườn trần
Chân hóa rễ để hút mùa dưới đất.
Là một người yêu cuộc sống, yêu con người, Xuân Diệu luôn mở rộng lòng với cuộc đời, mong gặp được những tâm hồn đồng điệu, mong được hòa cái “tôi” vào cái “ta” chung của xã hội, của cuộc đời. Trong cái “ta” chung ấy, cái “tôi” phải được khẳng định mạnh mẽ:
Thà một phút huy hoàng rồi chợt tắt,
Còn hơn buồn le lói suốt trăm năm.
Còn trăm ngàn sắc thái tinh vi, hàng ngàn cảm xúc mới lạ mà mỗi độc giả có một cách cảm nhận riêng khi đọc thơ Xuân Diệu.
“Xuân Diệu – Một tâm hồn khao khát sự sống và tình yêu” tập hợp những bài phê bình, phân tích, giới thiệu tiêu biểu để góp một tiếng nói chung trong việc nhận diện thơ Xuân Diệu, cùng một số câu chuyện về con người ông trong cuộc sống đời thường.
Tinh hoa văn học Việt Nam – “Xuân Diệu – Một tâm hồn khao khát sự sống và tình yêu” – sẽ là cuốn sách rất hữu ích cho những độc giả muốn tìm tư liệu phục vụ cho công tác nghiên cứu, học tập, giảng dạy và tìm hiểu về thơ Xuân Diệu …
Xuân Diệu – Một tâm hồn khao khát sự sống và tình yêu / Thao Nguyễn tuyển chọn. – Hà Nội : Nhà xuất bản Văn hóa – Thông tin, 2013. – 351 tr. ; 21 cm.. – (Tinh hoa văn học Việt Nam)
Số đăng ký cá biệt: DN.037970 – DN.037971; MN.056810 – MN.056812
Như Quỳnh – HCTH